Với trẻ mầm non, dường như những câu hỏi "Tại sao lại thế này? Tại sao lại thế kia?" đã trở thành những câu cửa miệng của trẻ. Đôi khi tình trạng này làm cho nhiều người lớn lúng túng, không biết ứng xử như thế nào cho phù hợp.
Đừng quá ngạc nhiên khi bạn bị bọn trẻ bắt bí vì những câu hỏi trên trời của chúng. Bạn hãy nhớ rằng bọn trẻ ở tuổi mẫu giáo chỉ thích nhận được những câu trả lời đơn giản nhưng phải đáng tin.
"Mẹ ơi, sao ngày nào mẹ cũng đi làm, bỏ con ở nhà một mình?", "Sao mặt của bà ngoại lại nhăn nheo vậy?", "Tại sao biển lại có sóng?", "Vì sao bố phải đeo kính mỗi khi đọc sách?", "Tại sao bố mẹ không ở chung một nhà nữa?"…
Đôi khi bạn cảm thấy bực dọc vì bao nhiêu chuyện phải làm mà nó cứ lải nhải với những câu hỏi vớ vẩn và dường như không biết chán với những câu hỏi của mình.Chưa dứt lời giải thích cho câu hỏI này thì nó đã có sẵn câu hỏi mới rồi. Nhưng bạn đứng quá bực bội. Không phải nó đang tiến hành chiến dịch "truy sát" hoặc chọc giận gì bạn đâu, bé đang thể hiện những mối quan tâm cũng như sự phát triển về trí tuệ của nó mà thôi. Bé tò mò tìm hiểu những gì đang diễn ra xung quanh là một điều hết sức tự nhiên. Chính sự tò mò đã thúc đẩy bọn trẻ nhìn, lắng nghe, khám phá và học hỏi. Mỗi khi bé đặt ra câu hỏi thì đừng bỏ lỡ cơ hộI nắm bắt được chúng đang nghĩ gì và cảm nhận như thế nào.
Trẻ thông minh nhờ câu hỏi “Tại sao”
Trong thuở sơ khai của các hoạt động khoa học công nghệ, đã có hàng triệu người đã nhìn thấy quả táo rơi, nhưng chỉ có Newton biết hỏi “tại sao”? và câu hỏi đó đã làm nên một nhà khoa học vĩ đại.
C.J. Simister, nhà giáo dục học, giám đốc Chương trình phát triển nhận thức của đại học Northwood, Anh đã viết rất nhiều sách hướng dẫn giáo dục trẻ mọi lứa tuổi trở nên độc lập, sáng tạo và đặc biệt là có tư duy phản biện.
Đôi khi chúng ta có thể thách thức mọi người bằng câu hỏi “Tại sao…”. Đây là một biện pháp tuyệt vời để dụ trẻ đặt câu hỏi. Thực tế là khi bạn tham gia thì có nghĩa là trẻ học được một bài học quan trọng: đặt câu hỏi không phải là đặc quyền của người lớn.
Tính tò mò chính là dấu hiệu của một tính cách năng động, cởi mở và ham thích giải quyết vấn đề. Nó không chỉ là điểm cốt yếu để học tốt và nghiên cứu giỏi mà còn là điểm mấu chốt để cải tiến và phát triển.
Trẻ có thể hỏi nhiều câu hỏi như tại sao mèo lại có ria, cuộc sống sẽ như thế nào nếu chúng ta sống đến 200 tuổi, tại sao có chiến tranh. Đôi khi chúng ta tạo ra những câu hỏi tại sao có liên quan đến các bài học ở trường, câu hỏi tại sao lien quan đến đời sống gia đình, ông bà cha mẹ, và đôi khi khiến người lớn rơi vào thế bí với những câu hỏi hóc búa của trẻ.
Ứng phó với câu hỏi tại sao của trẻ
Theo các chuyên gia tâm lý, không phải câu hỏi nào của trẻ cũng cần cha mẹ phải trả lời chính xác theo cách nghĩ hay hiểu biết của người lớn. Thực tế, nhiều câu cha mẹ cũng không biết, hoặc biết nhưng khó có thể giải thích ngắn gọn, làm bé dễ hiểu. Hơn nữa, có khi người lớn giải thích, nhưng bé vẫn cứ hỏi lại, vì không nói trúng ý muốn của nó.
Tố nhất, khi bé hỏi, bố mẹ không nên vội trả lời, mà cho con một cơ hội để suy nghĩ về điều đó. Bạn có thể hỏi lại: “Thế theo con thì tại sao?”. Nếu bé nói đúng, bố mẹ khen kịp thời để nuôi dưỡng sự tự tin, còn không, hãy hỏi lại tại sao con nghĩ vậy, để hiểu được cách nghĩ riêng của trẻ, từ đó khuyến khích hay bồi đắp cho bé phát triển… Nếu bé nói: “Con không biết, mẹ nói đi", bạn hãy xem đó là cơ hội để giúp con động não: “Mẹ cũng không biết. Hai mẹ con mình cùng nghĩ nhé!".
Đôi khi, người lớn có thể vờ giải thích sai để kích thích tư duy phê phán của trẻ.
"Khi trả lời những câu hỏi của con, điều quan trọng không phải là đúng hay sai mà cần chú ý đến mong muốn, xúc cảm, hứng thú, niềm tin của bé", ông Khanh nói.
Bạn nên xem mỗi lần bé hỏi là cơ hội tốt để kích thích tính tò mò, gieo nhu cầu, giúp trẻ khám phá, mở rộng sự hiểu biết về thế giới xung quanh. Cũng có khi cha mẹ không cần trực tiếp trả lời vào câu hỏi của con, mà nhân đó kể một câu chuyện có nội dung lý thú, giúp bé tự tìm được câu trả lời thích hợp.
Nếu như khi con hỏi mà bạn quá mệt, bận rộn, hoặc không biết, cũng đừng cáu kỉnh, lảng tránh, nói dối hoặc trả lời cho xong chuyện, bởi bé rất nhạy cảm và nhận ra ngay. Nó sẽ cảm thấy bị tổn thương, không được quan tâm và tôn trọng.
Nếu không muốn trả lời ngay câu hỏi của con, bạn có thể nói: "Mẹ nhớ ra là hai mẹ con mình còn chuyện quan trọng hơn cần làm, để lúc khác nói tiếp chuyện này nhé!", đừng viện cớ: "Mẹ bận lắm", "Mẹ mệt" hay "Con hỏi vớ vẩn gì thế?".
Ngoài ra, mẹ cũng có thể khuyến khích con hỏi bố, ông, cô giáo… để tạo cơ hội cho bé chủ động tương tác với người khác.
Hạnh Nhân (TH)
Tin mới
Nếu bạn đang dùng trình duyệt Chrome để mở video mà không xem được thì bạn chuyển sang trình duyệt Firefox để xem video. Bạn thông cảm cho sự bất tiện này.
Khi khung hình chứa tranh vẽ không hợp lý, bạn nhớ nhấn giữ phím Ctrl và lăn nút cuộn chuột để thu phóng về giá trị hợp lý nhất (chẳng hạn 90%)
